İran’a gelen çoğu gezgin, Kaşan’ı Tahran-İsfahan-Yazd arasında bir geçiş yeri olarak kullanılıyor. Fakat bence burası mutlaka görülmeli! Şehrin genel dokusu itibari ile İran’ı tanımanıza oldukça yardımı olacaktır. Gezimin son durağı olan Kashan Gezi Rehberi ile harika bir yazı hazırladım.
Kebir Çölü’nün kıyısındaki bu vaha şehir, muhteşem tarihi yapılarıyla, orjinalini koruyan kent dokusuyla tercih edilesi bir yer. Kaşan, eski kervan yolunun üzerinde olduğundan uygun fiyatlara çok otantik mekanlarda konaklama imkanı da bulabiliyorsunuz. Gül bahçeleri ve gül suyu ile meşhur bu eski şehrin en güzel zamanı gül tarlalarının full çiçek açtığı Nisan ayı.
iÇERİK
Kashan Gezi Rehberi – Abyaneh Köyü – Ulaşım – Yeme İçme
Kashan’ın (Kaşan) Tarihi
Kaşan’nın 4 kilometre batısındaki Sialk Höyüğü’nden çıkan ve İran’daki yerleşik insan hayatının en eski kanıtları olan kalıntılar, bu bölgenin tarihinin prehistorik çağlara kadar uzandığını gösteriyormuş. Şehrin biraz dışında bulunan 7.000 yıllık Sialk Ziguratı’ndan anlaşıldığı üzere bir şehir olarak Kaşan’nın kuruluşu ise Elam Uygarlığı dönemine denk geliyormuş.
Selçuklu Hükümdarı, Sultan 1. Melik Şah 11.yüzyılda Kaşan’nın merkezine bir kale yapılmasını etrafının da surlarla çevrelenmesini emretmiş. Bu kalenin surları bugün bile Kaşan merkezde görülebiliyor. Selçuklular döneminde (1051-1220) Kaşan, tekstilde, çanak çömlek yapımında ve çinicilikte ünlü hale gelmiş.
Aynı zamanda burası Safevi Hanedanlığı’nın yazlık bölgesiymiş. Çöle yakın bir vaha gibi olan şehirde özellikle Fin Bahçesi (Bagh-e Fin), zaten bahçeleriyle ünlü İran’daki en güzel bahçelerden biri olarak biliniyormuş. Havuzuyla ve meyve bahçeleriyle bu alan, cennetin Pers kültürü perspektifinden 1. Şah Abbas için yaratılmış hali gibiymiş. Şah Abbas Kaşan’a öylesine aşıkmış ki ölünce İsfahan yerine buraya gömülmek istemiş. Tabi burası da Kaçar Hanedanlığı’nın yıkıcı gücünden zamanında nasibini aldığından bahçedeki Safevi döneminden kalan yapılarda mermer taban ve ağaçların peyzajı dışında orijinal kalan kısım yokmuş.
Her ne kadar 1778’deki depremde Şah Abbas Safavi döneminden neredeyse tüm yapılar yerle bir olmuş olsa da Kaşan günümüzde git gide daha popüler bir turistik destinasyon olmaya başlamış. Çünkü burada 18. ve 19. yüzyıllara ait görülmeye değer göz alıcı Kaçar konakları var.
Kaşan Nerede?
Kebir Çölü’nün kıyısına konumlanmış, çöl ikliminden Yezd gibi nasibini almış bir şehir. Kaşan, İsfahan’a 210 km uzaklıkta, Tahran’a 257 km, Kum’a 111 km uzaklıktadır. Bulunduğu konum itibari ile Tahran İsfahan arasında bir geçiş destinasyonu görevi görmektedir.
Kashan’a (Kaşan) Nasıl Gidilir?
Kashan, başkent Tahran’a 2-5 saat uzaklıkta. Şehirde otobüs terminali ve tren istasyonu bulunuyor. Tahran’dan her saat başı otobüs bulmak mümkün. Benim gibi İsfahan’dan geçmek gibi bir niyetiniz varsa günde 7-8 sefer bulunuyor diyebilirim. İsfahan Kashan arasındaki otobüs biletine 400 bin riyal ödedim. Bu arada araçların konfor durumuna göre fiyatlar değişiyor. İran seyahatimde en fazla ödediğim ulaşımdı. Bileti almak için kaldığım yerden destek aldım. Onlar terminali arayarak bana yer ayırttılar. Sizden bu şekilde biletinizi ayarlayabilirsiniz.
Kashan’da Hava Nasıl&Nasıl Giyinmeli
Kashan, Yezd gibi İran’ın en kuru yerlerden biri olup, çöl iklimine sahip. Yezd’in yazı çok sıcak ve kurak, kışları da oldukça soğuk. Videomu izleyenler görmüştür Kasım ayı olmasına rağmen güneşin ne kadar insanı ısıttığını Yaz aylarında sıcaklığın 60 dereceleri bile görebildiği oluyormuş. İklim şartları hayat üzerinde o kadar baskın ki şehir yaşamındaki dinamiklerden mimariye kadar her şey ilkim şekil veriyor. Mesela dükkanları bazen 4’te kadar siestada bulabilirsiniz.
Ne giymeli soruna gelirsekte: İran’ın daha muhafazakar yerlerinden biri olduğunu belirtmeliyim. Turistlik yerlerden biri olması nedeniyle farklılıkları alışmışlar ancak kadın olarak yinede uygun giyinmenizi öneririm.
Kashan (Kaşan) Gezilecek Yerler
Bozorg Ağa Cami ve Medresesi (Agha Bozorg Mosque)
Bu 19. yüzyıl yapısı aslında hem caminin hem de hala işlek olan bir medresenin bulunduğu bir dini kompleks. Öğrendik ki Bozorg Farsça’da “büyük, muhteşem, harika” anlamına geliyormuş. Özellikle simetrik tasarımıyla ünlü olan bu yapının Eyvan sitilindeki mimarisi ve çinili duvar işlemeleri göz alıcı. İran’ın ünlü mimarlarından Ustad Haj Sa’ban-Ali tarafından yapılan kompleks adeta İran’nın Tac Mahal’i. Nisan ayındaki Nevruz haftaları haricinde giriş ücretsiz. Haftanın her günü sabah 8 akşam 8 ziyarete açık.
Kaşan (Kashan) Çarşısı (Kashan Bazaar)
Kaşan’nın tarihi çarşısı Tahran’daki çarşıya göre daha sakin ve keşmekeşten uzak. Özellikle bir iki saatlik de olsa akşamüstünü değerlendirmek için ideal. Çarşının çok kubbeli çatısı 19. yüzyıldan kalma ama çarşının kurulduğu alan 800 yıldır Kaşan’nın en işlek ticaret merkezi. Çarşı bitiminde de kervansaraylar, medreseler, camiler, hamamlar ve tarihi konaklar karşınıza çıkıyor. Özellikle 1868 tarihli kervansaray Khan Amin al-Dowleh Timche, Selçuklulardan kalma Sultan Cami (Masjed-e Soltani), 800 yıllık Mir Amad Cami ve mükemmel simetrik dizaynı ile ünlü Bozorg Ağa Cami çarşı bölgesinde görülmesi gereken yerler. Kervansaray’ın girişlerinden birinde bulunan 19. yüzyılda hamam olan ama şimdilerde işlek bir çay ve nargile mekanı olan Hammam-e Khan akşamüstü keyfi için ideal yer. Ayrıca bir iki kapı yakında şehrin en ünlü pastahanelerinden Nabatrie Ghanadilpati var. Burada Kaşan hamur işlerini deneyebilirsiniz. Çarşı Cumartesi’den Perşembe’ye 9.00-12.00, 16.30-20.00 saatleri arasında açık.
Kashan (Kaşan) Fin Bahçesi
Burası 2012 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmiş, Şah Abbas adına dizayn edilen bu bahçe, içinden şırıl şırıl suların aktığı turkuaz havuzlar, 500 yıllık sedir ağaçları ve çiçek açma zamanı geldiğinde etrafı mis gibi portakal çiçeği kokutan portakal ağaçlarıyla dolu. Fin Bahçesi Kaşan’nın merkezine 9 km güneybatısında kalan Fin Köyü’nde. Buraya ister yürüyerek isterseniz de Kamal al-Molk Meydanı’ndan taksi-dolmuş yaparak gelebilirsiniz. Burayı Abyaneh’e giderken yol üzerinde bulunuyordu. O yüzden anlaştığım taksici ile burayı da ziyaret etmiş oldum.
Sultan Amir Ahmad Hamamı
Boroujerdi’nin evine birkaç metre yakında 500 yıllık İran hamam kültürünün en güzel örneklerinden biri. Burası Hammam-e Sultan Mir Ahmad yani Sultan Amir Ahmad Hamamı. En sonuncu restorasyonda hamamın alçısı 17 kat soyularak süt, yumurta beyazı, soya unu limondan yapılma en alttaki, en orijinal alçıya ulaşılmış. Kulağa garip gelsede bu karışımın çimentodan bile daha dayanıklı olduğu söyleniyor. Burada mutlaka yapılması gereken şey, hamamın çatısına çıkıp, şehirdeki tüm minareleri ve rüzgar kulelerini görebileceğiniz panaromik manzarayı seyretmek. Benim zaman yüzünden imkanım olmadı. Güzel kareler yakalayabilirsiniz.
Kashan Geleneksel Konaklarını Ziyaret Edin
Şehrin surları içinde kalan tarihi bölgede Kaçar döneminin zengin tüccarlarının birbirinden güzel konakları bulunuyor. 19. yüzyıldan kalma bu taş yapıların çoğu restore edilerek restoran-otel olarak halka açılmış. Hepsi birbirinden otantik bu konakların birinde yemek molası verebilirsiniz.
Kashan Yeme İçme Önerileri
Kashan gezi rehberi nin olmazsa olması tabiki yeme içme. Abyaneh Köyü’ne beni götüren taksicinin tavsiye üzerine gittiğim Mozaffari Traditional Restaurant’ı akşam yemeği için kesinlikle tavsiye ederim. Dekorasyon ve atmosfer olarak Kashan’ı hissedebileceğiniz bir yer. Yöresel yemeklerini tercih edebilirsiniz. Burada yemek için en çok Dizy tavsiye ediliyorlar. Benim etle aram olmadığı için patlıcan içerikli bir yemek tercih ettim.
Kashan (Kaşan) Konaklama
Benim gezimin son durağı olan Kashan’da bir gece konaklamayı tercih ettim. Diğer şehirlere göre konaklamanın daha uygun olduğunu söyleyebilirim. Ben Sana Historical Hostel‘de konakladım. Hostel bölümünde kadınlar için ayrı yatakhane bulunuyor ve oda 4 kişilik. Mevsimin turistlik olmaması nedeniyle kimse yoktu. Dilerseniz özel odalarda bulunuyor. Yatakhanede gecelik ücret 6 USD. Konum olarak daBozorg Ağa Cami’ne 3-4 dakika yürüme mesafesinde.
İran hakkında daha fazla bilgi edinmek için İran Turu Planlaması&İran Rehberi yazıma bakabilirsiniz.
Buraya kadar gelipte Abyaneh’i görmeden dönmek olmaz. O zaman Abyaneh Köyü Gezi Rehberi‘ne göz atmanızı öneririm.
Yezd Gezi Rehberi için tıklayın.
→ sosyal medya hesaplarımdan takip edebilirsiniz:
İnstagram: elifinatlasi
Youtube: Elif’in Atlası
