Pompeii benim yıllarca fotoğraflarını gördüğüm, adına çekilen filmleri izlediğim ve görmek için can attığım bir yer oldu. Sonuna İtalya gezimde rotama eklediğim Pompeii Antik Kenti nerede sorusuna cevap bulmak ve kimilerini büyülerken kimileri için ise taş yığınlarından ibaret olması üzerine bir bakış atalım.
iÇERİK
Pompeii Antik Kenti Nerede – Hakkında Bilgi ve Giriş Ücreti
Yazıya başlamadan önce taşlaşmış şehir Pompeii videomu izleyerek küçük bir tur atabilirisiniz 🙂
Düşünün, MS 79 yılında bir volkan patlaması sonucu tüm şehir toksik gaz ve yanan küller altında kalmaya başlamış ve Pompeii’de o gün hayat ve zaman durmuş. Toz ve kül altında kalan insanlar kurtulmak için her şeyi yapmışlar. Freskler bitirilmeden bırakılmış, boyalar halen kutularında duruyor. Toz ve kül bütün şehri öyle bir kaplamış ki tekrar gün yüzüne çıktığında her şey aynen o gün bırakıldığı gibiymiş. Ne kadar trajik bir olay olsa da bu yığının altında kalan altın değerindeki neredeyse kusursuz korunmuş bilgi tam 2000 yıl öncesine ait.
Pompeii Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir?
Pompei’ye tren ile oldukça kolay ulaşabilirsiniz. Geziye başlamadan önce rotamız belli olduğu için tren biletlerimizi internet üzerinden almıştık. Napoli Merkez İstasyon’unun alt katında bulunan Garibaldi Tren İstasyonu‘dan kalkan trenler ile Pompei’ye ulaşım sağlayabilirsiniz. Tren kalkış yeri biletlerde Garibaldi yazıyor, o yüzden şaşırmayın. Pompeii ulaşabilmek için kullanılan bir firma bulunuyor. Bir antik şehre daha yakın konumdayken diğer ondan biraz uzakta. Biz bilet fiyatı biraz daha ucuz olduğu için uzakta olanı tercih ettim, uzak demişken 400-500 metre kadar uzak 🙂 O zaman Pompeii Antik Kenti Nerede sorumuza bir nebze cevap bulabildik.
Tren bileti gidiş dönüş 5,60 Eur. Biletinizi önceden almak isterseniz Trenitalia sitesini kullanabilirsiniz.
Pompei Hikayesi
Pompei şehri Vezüv Yanardağı’nın eteğinde, Napoli körfezi yakınlarında, eski bir lav tabakasının üzerine MÖ 5 bin yıllarında kurulmuş. Şehrin lavlar altında kalmasından 159 yıl kadar önce Romalıların egemenliğine geçmiş.
Romalılar Pompeii’yi eşi benzeri görülmemiş bir eğlence merkezi haline getirdiler. Gece gündüz gelen tüccarlarla dolup taşan zengin Pompei şehrini sekiz kapılı büyük sur duvarları çevreliyordu. Zamanın en örnek ve gelişmiş şehirlerinden biriydi, öyle ki her ana kapı iki kapı şeklinde inşa ediliyor, birinden tüccarlar ve diğer halk girerken diğerinden atlı arabalar giriyordu. Şarap ve yağ başlıca ticaret ürünüydü.
Sokaklar, Vezüv’ün daha önceki patlamalarından elde edilmiş lav taşlarıyla döşenmişti. Bu sokaklardaki araba tekerleklerinin izi bugün bile görülebiliyor. Amfitiyatrolar, bazilikalar, atölyeler, küçük hamamları, meyhaneler, çamaşırhaneler, mısır öğütmek için kullanılan değirmenler, fırınlar, evlerin ve hamamların ısıtma sistemleri ve daha bir çok yeri bugün bile görmek mümkün.
Şehrin orta yerinde yer alan geniş avlu Forum’da her hafta ayrı bir eğlence düzenleniyor; düzenlenen eğlenceler kimi zaman bir kölenin başka bir köleyle veya bir aslanla ölümüne dövüşmesi şeklinde oluyordu.
Pompei’nin en önemli binaları bu yüzden Forum meydanına bakıyordu. Bunlar arasında iki tiyatro binası, bir gladyatör alanı, hamamlar, tapınaklar vardı. Pompeii şehrinin nefis iklimi, manzarasının güzelliği, birçok zengin Romalıyı kendine çekti.
Civarda gösterişli evler, saray vari evler yapıldı. Nüfusun yüzde 60’ı asil halktan, yüzde 40’ı köleden oluşuyordu. Asiller müthiş bir zenginlik içindeydi. Denilenlere göre önce yemek yer, daha sonra yediklerini kaz tüylerini kullanıp kusarlardı daha fazla yiyebilmek için.
Zengin ve ünlü politikacıların villalarıyla süslü olan Vezüvün etekleri; bağlar, bahçelerle çevrili ağaçlık bir yerdi. Tepesindeki kalkerleşmiş taşlardan başka eski zamanların dramını hatırlatan herhangi bir hali yoktu.
Oysa daha önceleri, Vezüv’de yine bir püskürme olmuştu. Daha sonra bu püskürmeyi, Yunan coğrafyacısı Strabon, kraterleri incelemek suretiyle keşfetmişti. Ancak bundan bahsetmemeyi uygun bulmuştu. Aslında söyleseydi de o dönemde ona kimse inanmazdı.
Belki de, MS 62’de meydana gelen ve Pompeii şehrini tamamıyla yıkan bir zelzele, bu felaketin habercisiydi. Depremler o kadar sık oluyordu ki, artık Pompei halkı bunları önemsememeye başlamıştı.
Vezüv Yanardağı‘ndan 24 Ağustos tarihinde dumanlar yükselmeye başladı ve büyük bir gürültüyle patladı “O gün öğle vakti, volkanın ağzından aniden yükselen bir kül bulutu, bir kaç saat içinde bütün Pompei’yi kaplamıştı.
Halk, limana doğru kaçmaya çabaladı. Gemilere binebilenler bir daha dönmemek üzere kentten uzaklaşmaya başladılar. Halk paniğe kapıldı ve bir hareketle Sarno Nehrindeki 600 metre uzakta olan bir limana atıldılar.
Gökten iri kum taneleri büyüklüğünde, çok kızgın küçük taşlar yağmaya başlamıştı. Hemen arkasından da, gaz ve kül yüklü kocaman siyah taşlar düşmeye başladı.
Bu taşlar yere değer değmez patlıyor ve ilk kayıpların verilmesine sebep oluyordu. Diğer taraftan evlerinin volkanın süngertaşı-kül yığınının ağırlığına dayanamayıp çökmesiyle yok oluyorlardı.
Volkandan çıkan zehirli gazları soluyanlar ise anında ölüyordu. Sonra ardı ardına Pompei üzerine kızgın küller yağmaya devam etti ve ilk ölenlerin üstünü yorgan gibi örttü. Birkaç saat içinde, “dünya ve zevk cenneti Pompei” büyük bir mezarlığa döndü. 16.000 insan bir anda yok oldu.
Böylece şehir, çok uzun bir sessizlik dönemine girdi. Pompei’nin üzerine düşen kızgın küller, 3 gün siyah kar gibi yağmaya devam etti ve arkasından Pompei, tamamen sessizliğe gömüldü. Pompeililer taş kalıplar halinde çıkarıldıkları vakit, ölüm anında ne yapıyorlarsa o halde bulundular.
Yaklaşık 2000 yıl o görkemli villalar, heykeller, duvar resimleri, mozaikler, tapınaklar ve pazarlar dokunulmadan gömülü olarak kaldı. Arkeologlar kenti keşfettiklerinde, son gün pişmiş ekmeği bile fırında buldular.
Pompeii Antik Kenti Hakkında Bazı Bilgileri
Şehirde kirli sular sokaklara dökülüyor ve yokuş aşağı gönderiliyor. Hatta içindeki amonyaktan dolayı temizlik amacıyla kullandıkları idrarlar da bu suların bir parçası. Bu sebeple insanlar karşıdan karşıya geçerken yola basmak istemiyorlar. Çözüm olarak da belirli aralıklarla kaldırımlarla aynı yükseklikte sıçrama taşları koyulmuş. Bu taşların üzerine basarak rahatça yolun karşısına geçiyorlar.
Boya ile yazılmış tabelaları da görmek oldukça mümkün… Bazı dükkanların isimleri bile günümüze kadar gelebilmiş. Asillerin evlerinin bulunduğu bölgede bir terzinin duvarındaki ‘Cornelium’ yazısı ilk günkü kadar net. Yine şehir duvarlarında, o dönemde yapılacak bir seçimle ilgili propoganda yazılarını da görmek mümkün. Bu yazıların hepsi cam panellerle koruma altına alınmış.
Pompeii Antik Şehri’ne ait çıkarılan bir çok eser ve taşlaşmış insan bedenlerini Napoli Arkeoloji Müzesi’nde görebilirsiniz.
Pompeii’deki İnsan Bedenleri Nasıl Çıkarıldı?
Pompeii Antik Kenti kazıları sistematik olarak Fiorelli denetiminde başladıktan sonra, arkeologlar insan bedenlerinin çürümüş olduğunu ancak bedenlerin, sıkışmış durumdaki külün içerisinde boşlukla çevrili olduğunu keşfetmişler. Bu boşluğa doldurulan sıva benzeri özel bir karışım ile bedenlerin ölmeden önceki son hali çıkarılmış.
Pompeii Antik Kenti’ne Ne Kadar Zaman Ayırmak Gerekir?
Pompeii Antik Kenti’ni tamamıyla gezmek gibi bir düşünceniz varsa bir gününüzü buraya ayırmanız gerekiyor. Böylelikle görülmedik bir yerini bırakmamış olursunuz. Dilersenizde yarım gününüzü ayırılıp başlıca görülmesi gereken yerleri gezerek geziyi noktalayabilirsiniz.
Bilet gişesinde size şehrin bir haritasını verecekler. Haritada farklı renkler ve roma rakamları ile belirtilmiş yerleri göreceksiniz. Şehri gezerken oldukça işinize yaracaktır.
Pompeii Antik Kenti Giriş Ücreti
Pompeii kazı alanlarının bulunduğu bölgeye giriş ücreti 16 Eur. Ayrıca Herculaneum, Pompeii, Oplontis, Stabiae, Boscoreale’nin de dahil olduğu 3 günlük biletler de bulunuyor ve bunların fiyatı 18€. Biletlerinizi isterseniz antik şehrin girişindeki gişelerden yada internet sitesinde alabilirsiniz. Bilet almak ve fiyatları kontrol etmek için tıklayın.
Pompei Scavi açılış saatleri; Kasım – Mart arası her gün sabah 8.30 akşam 5’e kadar, Nisan – Ekim arası her gün sabah 8.30 akşam 7.30’a kadar, 1 Ocak, 1 Mayıs ve 25 Aralık tarihlerinde ise kapalı.
Pompeii yazımızın dışında Roma Gezilecek Yerler için tıklayabiliriniz.
