Elif'in Atlası

''Yaşa, Seyahat Et, Maceraya Atıl, Şükret ve Asla Pişman Olma''

Cumalıkızık Köyü Gezilecek Yerler

Cumalıkızık Köyü Gezilecek Yerler

Cumalıkızık bir Unesco Dünya Mirası

Cumalıkızık, Türkiye’nin Bursa ilinin Yıldırım ilçesine bağlı bir mahalle. Uludağ’ın kuzey eteklerinde kurulmuş ve halen yaşayan beş Kızık köyünden biridir. Diğer Kızık köyleri şunlardır: Değirmenlikızık, Fidyekızık, Hamanlıkızık ve Derekızık

Osmanlıların Bursa’da ilk yerleştikleri bölgelerden olan Cumalıkızık, 180’i halen kullanılan, bazılarında ise koruma ve restorasyon çalışmalarının yapıldığı toplam 270 ev ile Osmanlı dönemi konut dokusunu günümüze taşımayı başaran şirin bir köy.

Sokak aralarında yürürken rengarenk boyanmış, kerpiç, tahta ve taş karışımı evleri gördükçe bu kadar iyi korunmuş olduklarına şaşırıyor insan. Malum bu konuda iyi bir ünümüz yok. Tarihi 1300’lü yıllara dayanan bu kadar aslına oldukça uygun restore edilmiş. Bu evler tipik olarak cumbalı ve iç avlulular. Hatta çoğu evin iç avluları restoran olarak kullanılıyor.

Cumalıkızık Evleri
Cumalıkızık Evleri

Köy, iyi korunmuşluğu ve Osmanlının kuruluşundaki önemi nedeniyle 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kabul edilmiş. 2002 yılında çekilmeye başlayan Kınalı Kar dizisi Cumalıkızık’ın ünlenmesine ve yabancı turistlerinde ülkemize gelmelerine neden olmaya başlamış.

CumalıKızık Tarihi

Kızıklar kim?

Kızık, konar göçer Oğuz Türkleri‘ne verilen isim. 13. yüzyılın başlarında Moğolların saldırılarından kaçarak Orta Asya’dan Anadolu, İran ve Suriye gibi geniş bir coğrafya kendilerine yeni yurtlar edinmişler. Bursa’ya yerleşmelerinin de 1306 civarında Bursa‘ya yerleştikleri sanılıyor. Bursa merkezdeki hanlar ve burası gibi civar köyler arasındaki ticari ilişkilerin Osmanlı İmparatroluğu’nun doğuşunda önemli rolü olduğu düşünülüyor.

İsmindeki Kızık buradan geliyor ama tabi ki bir de halk kendine göre yakıştırmalarda da bulunmuş: İşte burası dar bir vadide olduğu için kısık kelimesinden kızık türetilmiş vs gibi. Ama aslında burada bir sürü Kızık Türk’ü köyü olduğunu, onlara karakter veren şeye göre bir sıfat aldıklarını, değirmeni çok olana Değirmenlikızık, içinden dere geçene Derekızık gibi isimler verildiğini biliyoruz. Burası da ismini civar köylerden insanların cuma namazı için buraya gelmesinden almış.

Osmanlı İmparatorluğu Doğduğu Topraklar

Cumalıkızık, Bursa ile birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşuna tanıklık etmiş, bir Dünya Savaşı, bir de Kurtuluş Savaşı atlatmış bir köy. Atlatmış diyoruz çünkü zamanında 15, hatta belki daha fazla kızık köyü varmış ancak savaş sırasında diğerleri yakılarak yok olmuşlar.

Yöre insanlarına nasıl köyün ayakta kaldığını sorduğumda, onlar da savaşı yaşayan annelerinden ve babalarından duyduklarını anlattılar: Aslında köyü koruyabilecek kimse yokmuş çünkü herkes cephedeymiş. Diğer köylerin yağmalandığını duyan köylüler, kendi köylerini kurtarmak için ne erzakları, ne de yakınlarda erzağa ihtiyaç duyan Türk askerleri olduğu halde bir çocuğu askere erzak götürür gibi dağa yollarlar. Dönüşte de çocuk Yunanlar’a bilerek yakalanır. Çocuğa kaç asker var diye sorarlar. Çocuk “Ohooo, yüzlerce” diyince, onlar da apar topar köye bir zarar veremeden çekilirler. Tabi bu hikayenin gerçekliği ne kadar vardır bilmiyorum.

Fakat böylesine otantik ve önemli bir yerleşim yerinin tarihi ve anıtsal değerinin anca 80’lere gelindiğinde anlaşılmaya başlandığı görülüyor. İlk olarak 1980’de Anıtlar Yüksek Kurulu’nun kararı ile Cumalıkızık koruma altına alınıyor ve burada izinsiz tek bir çivi bile çakılması yasaklanıyor. Zaten çok geçmeden 1981’de de Kentsel ve Doğal Sit Alanı ilan ediliyor. 2000’de de UNESCO tarafından önce Dünya Mirası Geçici Listesi’ne ardından 2014 yılında ise Dünya Mirası Listesi’ne giriyor.

Cumalıkızık’a Ne Kadar Zaman Ayırmak Gerek

Burası için 1 – 2 saatinizi ayırmanız yeterli olacaktır. Birde kahvaltı yapalım derseniz üzerine 1 saat daha ekleyin. Kahvaltı için yüksek beklenti içinde olmayın derim. Mevsimine göre güzel reçeller yapılıyor onların tadı kesinlikle harika. Burada yediğim portakal reçelinin tadını başka bir yerde bulamamıştım.

Cumalıkızık’ta Gezilecek Yerler ve Yapılacaklar

Meşhur Cumalıkızık Kahvaltısı

Duymayan yoktur Cumalıkızık kahvaltısını. Hem Bursa’dan hemde İstanbul’dan haftasonları tarihi dokunun içinde kahvaltı yapmaya gelen çok oluyor. Bir kalabalık bir kalabalık sormayın gitsin. Bu kadar talep içinde evini işletmeye çeviren herkes kahvaltıcığa soyunmuş durumda. Gönül isterdi ki; peynirler, tereyağlar, yumurtalar köyün otlaklarında otlanan hayvanlardan gelsin ama çoğu marketlerden sofralara geliyor. Neyseki reçeller ev yapımı 🙂 Hafta sonları kalabalık yüzünden yer bulmakta zorlanabilirsiniz. En iyisi rezervasyon yapmadan gitmemek derim.

Cumalıkızık Kahvaltı
Cumalıkızık Kahvaltı

Otantik Cumalıkızık Sokakları

Kahvaltıdan sonra buraların olmazsa olması tabi ki nostaljik sokakları arşınlamak. Cumalıkızık’ta yaklaşık olarak 270 tane ev ve bunların neredeyse yarısı aktif olarak yaşam devam ediyor.

Bu evler genelde taş, kerpiç ve tahtadan; 2-3 kattan fazla olmayan, cumbalı, kapı tokmakları ve kulpları dövme demirden rengarenk evler. Binaların bulunduğu sokaklar kaldırımsız, dar ve taş döşemeli. Zamanın yok edemediği bu yapılar 2014 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne girmiş. Bizim kadar tarih içinde önemli olması nedeniyle listeye gitmiş.

fotografturk.com

Cin Aralığı

Kurtuluş Savaşı’ndan kalan bir rivayet de Cin Aralığı. Çıkmaz bir sokağın en sonundaki daracık geçit sokağın başından belli olmuyor. Zaten 3 karış genişliğinde var ya da yok. İşgalcilerin kovaladıkları askerler bu sokağa girince bir anda ortadan kayboldukları için onları cinler mi kaçırdı söyleminden buraya Cin Aralığı demişler. Bu aralığa girip fotoğraf çekilmek de buranın turistik aktivitesi.

Cin Aralığı
Cin Aralığı

Kınalı Kar’ın Çekildiği Konakları Ziyaret Edin

Cumalıkızık’ın bu kadar bilinmesine neden olan dizi Kınalı Kar’dı. Diziden etkilenip o konakları görmeye gelen kişiler bir hayli fazla. Bulanlar Konağı da dizinin çekildiği yerlerden biri. İster konakta kalabilir isterseniz de sadece kahvaltı veya akşam yemeği yiyebilirsiniz.

Cumalıkızık Evlerinin En Nostaljiyi – Küpeli Ev

Küpeli Ev UNESCO Derneği Proje Uygulama Evi. Cumalıkızık’ı koruma yaşatma projelerinin hepsi bu evde yürütülüyor. Yaklaşık 350 yaşında olan evin adı evin her yerinde olan küpe çiçeğinden gelmiş. Eskiden bu köyde yaşayan insanların kullandığı eşyaları ve o zamanlardaki ev düzenini görebileceğiniz ev kurum tarafından çok sıkı denetleniyor. Evdeki tüm eşyalar Bursa’dan toplanmış bölgesel ürünler olmasına çok dikkat ediliyor. Sadece buranın lokal üretimi eşyalar kabul ediliyor. Bu yüzden dantelinden yatak süsüne, her şey otantik Bursa tarzı. 2010 yılında restore edilip müze haline gelmiş. Evin odalarının ismi köyde en çok yetişen ve köylülere gelir sağlayan ürünlerden geliyor: Ahududu, kestane, kiraz ve ortanca gibi. Gitmeden soba başında bir kahve içmenizi öneririm.

Kupeli Ev
Kupeli Ev

Cumalıkızık Kahvaltı

Narlıbahçe

Bahçesinde nar ağaçlarının altında gözlemeli, ahududu reçelli güzel bir kahvaltı yapayım derseniz güzel bir adres. Buranın çalışanlarıda sahibesi kadar cana yakınlar. Restaurantın içine tuvalete falan gireyim derseniz eve girer gibi ayakkabılarınızı çıkarıp giriyorsunuz, atmosferin samimiyetini siz hayal edin. İsterseniz ev yapımı reçel de satın alabilirsiniz, fiyatları oldukça uygun. Rezervasyon yaparsanız iyi olabilir.

Narlıbahçe
Narlıbahçe

Hacı Arif Osmanlı Sofrası

Serpme köy kahvaltısının dışında akşama kadar mantı, köfte ve gözleme de yiyebilirsiniz. Gününe göre değişiyor olabilir ama 18.00’den sonra kapanıyor o saatlerde gidecekseniz mutlaka gitmeden arayıp sorun.

Cumalıkızık’a Nasıl Gidilir

Arabayla Gidecekseniz

İstanbul’dan Cumalıkızık’a kendi aracınızla navigasyonu kurup çok rahat gidebilirsiniz, hele Osmangazi Köprüsü açıldığından beri yol baya kısalmış durumda. Daha öncede belirttiğimiz gibi bu yol 168 kilometre ve yaklaşık 2 saat 20 dakika sürüyor. Tabi bu trafiksiz hali. Yolu biraz daha kısaltayım derseniz hızlı feribotla Yenikapı’dan Bursa’ya İDO ya da BUDO’yu kullanabilirsiniz, bu yolunuzu yarım saat civarında azaltacaktır.

  • İstanbul’dan feribot ile geçecekseniz:
    Mudanya İskelesi’nden 42 dakika
    Gemlik İskelesi’nden 46 dakika
    Yalova İskelesi’nden 1 saat 12 dakika

Toplu Taşıma İle Gidecekseniz

  • Bursa otobüs terminalinden 38 numaralı otobüsle önce kent meydanına gelip buradan sık sık kalkan minibüslere binip Cumalıkızık’a geçebilirsiniz. Yol yaklaşık 40 dakika sürüyor.
  • İstanbul’dan geliyorsanız, Yenikapı’dan İDO ile, Kabataş veya Büyükçekmece’den BUDO ile Mudanya’ya geçebilirsiniz.
  • Deniz otobüsü veya feribotla Mudanya’ya geldiğinizde de buradan Bursa merkeze karşılıklı minibüs seferleri var. Ayrıca Büyükşehir Belediyesi özel halk otobüsleri de yarım saatte bir kalkıyor. 1/M, 2/GM, 104, 2/U, F/1, F/3 otobüs hatlarını kullanabilirsiniz, detaylı bilgi için: http://www.mudanya.gov.tr/ulasim

Daha fazla kahvaltı yerleri hakkında bilgi almak için bu yazıyı okuyabilirsiniz Gezirehberin.net

elifinatlasi

Merhabalar, ben kim miyim? Hayallerinin peşinden koşan, dünyada ayak basmadik yer bırakmak istemeyen, aldığı maaşı uçak biletlerine yatıran, bulduğu her fırsatta kendini yollarda bulan, gülümsemesi hiç eksik olmayan, minyon, çıtı pıtı bir hatun kişiyim :)

2 thoughts on “Cumalıkızık Köyü Gezilecek Yerler

  1. Bursa zaten güzel bu güzelligi kimse inkar edemez Yeşil bursa ama cumalıkızık köyünün ayrı bir güzelligi var gidip görmek isteyenlere tavsiye ederim bursamızın güzel beldesini tanıttıgınız için teşekkür ederim

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir